اهميت و نحوه آناليز سنگ
اهميت و نحوه آناليز سنگ
شرایط هر سنگ ساختمانی با دیگری از نظر ساختار نوع مدل و طرح همچنین بافت متفاوت می باشد. تمامی این موارد با آنالیز سنگ مشخص می شود. آنالیز سنگ عملیاتی است که از طریق انواع آزمایش‌های شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی انجام میشود. به عنوان مثال، از طریق آزمایش‌های شیمیایی میتوان ترکیب شیمیایی سنگها را به دست آورد و ترکیبات مضر موجود در آن‌ها مثل پیریت، قطعات درشت میکا ، تالک و غیره را آشکار ساخت. انالیز سنگ از این جهت دارای اهمیت است و مطرح شده که با این روش به راحتی میتوان فهمید که یک سنگ در کج چگونه با چه شرایطی یافت و استفاده می شود؟
مفهوم کلمه‌ی آنالیز
قبل ازشروع هرکاری و خصوصا انالیز سنگ ابتدا تعریفی از خود کلمه انایز داشته باشیم. آنالیز یعنی تجزیه‌ی یک مجموعه به اجزای تشکیل دهنده‌ی آن و تحلیل آن اجزا و کاوش در مورد آن‌ها.
آنالیز سنگ به چه کاری گفته میشود؟
به تعیین استانداردهای سنگ طی آزمایشات مختلف روی آن آنالیز سنگ می گویند. مشخصات مکانیکی، فیزیکی و شیمیایی سنگ تعیین کننده‌ی استاندارد سنگ هستند. بخاطر استانداردهای انجام شده مشخص می شود که یک سنگ در کجا قابل استفاده هست یا نیست؟ یکی از دلایل مهم آنالیز سنگ به خاطر تنوع وکاربرد زیادی است که در سنگها موجود است. بر اساس این کاربردها در قسمت‌های مختلف اعم از نمای داخلی، نمای خارجی و سنگ‌فرش، باید مقاومت سنگ در برابر عواملی که در هر یک از این محل‌ها پررنگ تر هستند، آزمایش و تعیین شود؛ مثلاً باید تعیین شود که سنگ در برابر عوامل طبیعی مثل نور آفتاب و باران یا عوامل مصنوعی مثل شوینده‌ها چه مقاومتی از خود نشان می‌دهد.
اهمیت آنالیز سنگ
تمام آزمایشهایی که برای آنالیز یک سنگ انجام می شود چیزهایی را که می سنجند ویژگیها مشخصات فیزیکی و شیمیایی و مکانیکی سنگ است؛ مانند جذب آب، مقاومت فشاری، مقاومت خمشی و غیره. با این آزمایش‌ها به مصرف‌کنندگان کمک میشود تا سنگ مورد نظر خود را با توجه به آنالیز سنگ انتخاب کنند. البته شایان ذکر است که انالز سنگ آن گروه از سنگها را که دارای استاندارد نباشن را نیز نشان می دهد. اما این معنی آن نیست که سنگ مربوط کاربردی ندارد. راه‌هایی برای قابل استفاده کردن سنگ وجود دارد. مثلاً میتوان همان سنگ را با ضخامت بیشتری بریده و استفاده کرد یا به جای سابیدن سنگ آن را به شیوه‌ی دیگری پرداخت؛ مثلاً میتوان بوش همر و تیشه به کار برد یا از لاشه‌ی سنگ در ساخت و ساز استفاده کرد.
کاربرد مهم در آنالیز سنگ
آنالیز سنگ چه کاربردی دارد؟
آنالیز سنگ بیشتر برای تعیین محیط محلهای مختلف کاربرد دارد. وقتی سنگی آنالیز شود مشخص میشود که برای ساختمان کاربرد دارد، سنگها به درستی در مکان مناسب خود نصب شده و در کوتاه مدت دچار سایش، فرسودگی، خوردگی و دیگر ایرادهایی که عمر سنگ را کوتاه و نیاز به تعویض آن‌ها را حتمی می‌کند، نخواهند شد. برای مثال، آنالیز سنگ برای سنگ‌هایی که در محلهای مجاور آب‌های شور به کار می‌روند، ضروری است. سنگ‌هایی که برای نمای بیرونی ساختمان انتخاب می‌شوند نیز حتماً باید مورد آنالیز قرار گیرند تا میزان جذب آب در آن‌ها سنجیده شود.
نکات در نظر گرفته شده در آنالیز سنگ
در آنالیز سنگ چه چیزهایی در نظر گرفته و تشخیص داده میشود؟
در زیر چند ویژگی مهم برای سنگ‌های ساختمانی که در دنیا شناخته شده هستند و برای تعیین استاندارد سنگ مورد استفاده قرار می‌گیرند، مشاهده می‌کنید:
1 – مقاومت کششی
2 – میزان جذب آب
3 – مقاومت فشاری
4 – مقاومت سایشی
5 – وزن مخصوص
6 – مدل گسیختگی
7 – تخلخل
این ویژگی ها هرکدام فرایندی را از طریق آنالیز سنگ طی کرده اند. برای آنالیز سنگ ساختمانی از لحاظ ویژگی فنی، آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی انجام میشود. آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی بر اساس نوع، ساختار و کانی‌های تشکیل دهنده‌ی سنگ انتخاب و انجام می‌شوند. از طریق آزمایش‌های شیمیایی، ترکیب شیمیایی سنگها را مشخص می‌کند. همچنین در مورد آنالیز شیمیایی باید گفت ترکیبات مضر سنگ را نشان می‌دهد. آزمایش فیزیکی سنگ نیز معیارهایی چون وزن مخصوص سنگ، مقاومت فشاری، مقاومت سایشی، میزان تخلخل و غیره را نشان می‌دهد.علت بررسی وزن مخصوص سنگ در آنالیز سنگ تعیین ساب پذیری آن است؛ سنگ‌هایی که وزن مخصوص پایین‌تر از 1.8 داشته باشند، ساب پذیری خوبی ندارند و اگر وزن مخصوص سنگ بالاتر از 2.2 باشد، ساب پذیری آن بالاست.یکی از عوامل مهم در کیفیت سنگ میزان جذب آب است که برای محیط های خاص ضروری و لازم استزمانی که میزان آب در جذب سنگ پایین باشد نشان دهنده کیفیت بالای سنگ است. جذب آب به تخلخل نیز وابستگی دارد. تخلخل به حجم فضاهای خالی در سنگ می‌گویند. تخلخل بیشتر به معنای جذب بالاتر سنگ و قدرت تحمل فشار کمتر آن است. مقاومت فشاری و مقاومت خمشی نیز مقاومت سنگ در برابر فشارهای بیرونی و فشارهای خمشی می‌گویند؛ البته این دو ربطی به هم ندارند. اگر مقاومت خمشی سنگ کافی نباشد، در اثر نشت یا تکان ترک می‌خورد. ضمنا باید خاطر نشان ساخت مقاومت خمشی تحت تاثیر رطوبت و نمناکیی محیط است و با آن نسبت عکس دارد؛ یعنی رطوبت بالا باعث کاهش مقاومت خمشی میشود. اهمیت مقاومت سایشی کاملاً بدیهی است چرا که وقتی سنگ در جایی استفاده شود که در معرض ساییدگی قرار می‌گیرد، مثل راه پله، کف و غیره، در نهایت باید گفت مقاومت سایشی بسیار در دوام سنگ مفید است. اما مقاومت سایشی بیشتر تحت از کانی‌های داخل سنگ و دانه بندی آن تاثیر می گیرد.
اهميت و نحوه آناليز سنگ