تاريخچه فلز روی
فلز روی
فلزروی یک عنصر از عناصر شیمیایی است که با نام اختصاری zn نمایش داده می شود ودر جدول تناوبی گروه 12 جای دارد.یکی از ازخصوصیات این فلز این است که نه تنها در بوته آهنگری دستی دارد بلکه به تازگی با توجه به اکتشافاتی که در فلسطین انجام شده، کالاهای برنجی یافت شده به 1000 تا 1400 سال قبل از میلاد باز میگردند. در ترانسیلوانیا نیز اشیایی یافته شده است که دارای 87 درصد روی هستند. 30 سال پیش از میلاد رومیان با ساخت برنج محصولات مختلفی تولید کردند و آنها را مورد استفاده قرار دادند. رومیان کالامین و مس را در بوته آهنگری حرارت می دادند که در نتیجه در این عمل اکسید روی در کالامین کاهش داده میشد و فلز روی آزاده شده به واسطه فلز مس به دام انداخته میشد و به شکل آلیاژ درمیآمد.برنج به دست آمده را هم میتوان در قالب ریخت و هم با استفاده از چکش به اشکال مختلف در آورد .
در کل مواد حاصل شده از فلز روی و تصفیه آن در حدود هزار سال قبل از میلاد در هند و چین انجام می شد.و بعد از آن در طی سال 1730 شیوه ذوب شدن فلز روی از کشور چین به انگلستان منتقل شده و بعد از آن در سال 1739 یک کورد امتیاز نامه برای روش تقطیر با استفاده از روی ثبت شد که این رئال تا سال های 1740-1743 در یک کارخانه که در زمینه ذوب روی کار می کرد با تولید سالانه 20 تن در بریستول تاسیس و به ثبت رسید و روش تولید آن مخلوط شدن کربن و سنگ معدن که حاوی اکسید روی بود در یک کوره که انتهای آن به لوله ای تعریف شده بود وصل می شد و روی که به حالت تبخیر در آمده بود وارد لوله مایع شده و بعد از آن درنهایت در خارج کوره جمع آوری می شد.ضمنا در ایالات متحده آمریکا نیز فلز روی و فرایند آن برای اولین بار در سال 1835 در واشنگتن راه اندازی شدو در سال 1880از هیدرومتالورژی موجود در روی برای تولید و استخراج سولفات استفاده شد که از آن برای تولید رنگدانه نیز بهره می گرفتند.
پیدایش فلز روی
این فلز در پوسته زمین وجود دارد که بیست و سومین عنصر موجودبوده و بعد از آهن ،آلومنیوم و مس در بین فلزات مقام چهارم را داشته و خاصیت خوردگی دارد . بسیاری از سنگهای معدنی سنگین استخراج شده حاوی 10 درصد آهن و 40 تا 50 درصد روی هستند. بسیاری از معادنی که در آن روی استخراج میشود، شامل Sphakrite ،Zinc Blende ،Smith sonite ،Calamine Franklinite هستند.
روی فلزی براق با رنگ سفید مایل به آبی است که در دمای معمولی به حالت شکننده و کریستالی وجود دارد ولی در دمای 110 تا 150 درجه سانتیگراد از خاصیت چکش خواری برخوردار است. به طور کلی منبع این فلز معدن سولفید ( اکسید روی )، کالامین (سیلیکات روی ) و اسمیت سونیت ( کربنات روی ) است.
سنگ سولفیدی برای اینکه بتواند تبدیل به اکسید برشته شود باید با زغال در دمای 1200 درجه سانتیگراد حرارت بخورد و بعد از تبخیر و خروج از محفظه واکنش جمع شده و در قالبی به نام اسپلتر قالب گیری می شود . فلز روی تولید شده حاصل از ترکیب اکسید و سوختن سنگ معدن روی می باشد و همچنین واکنش روی با زغال یا کربن به واسطه تقطیر فلز حاصل خواهد شد ضمنا در ادامه یادآور می شود فلز روی در طبیعت دارای 5 ایزوتوپ پایدار و 16 ناپایدار می باشد و یکی از خصوصیات خاص آن نیمه رساا بودن و همچنین چکش خوری خیلی خوبی دارد در ادامه از مهمترین کاربردها و فعالیت های روی در اتومبیل سازی و صنایع الکترونیک می توان اشاره کرد..